لوگوی انیاگرام نمادی جهانی
به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماهشید خرد: یکی از موضوعات قابل توجه در رویکرد شخصیتشناسی انیاگرام، جایگاه بسیار پر اهمیت لوگو یا نماد انیاگرام است. مشاورانی که با دانش انیاگرام آشنا هستند بهخوبی میدانند که این لوگو یک کهن الگو یا آرکیتایپ است و در مفهوم آرکیتایپ هم جامع و کامل بودن روشن است. اما این لوگو به ما چه میگوید، موضوع این مقاله است.
لوگوی انیاگرام از کجا آمده است؟
انیاگرام یک شکل هندسی است که از سه قسمت تشکیل شده است. اولین قسمتی که از لوگوی انیاگرام دیده و شناخته شد، توسط خود گورجیف در منابع قدیمی در منطقه بینالنهرین به ستاره ۶ گوشه لوگو برمیگردد. اما اسکار ایچازو با فهم راه چهارم به آن مثلث و پس از آن دایره را افزوده است. در نتیجه شکل انیاگرام امروزی شامل سه قسمت دایره، ۶ گوشه و مثلث درون آن میشود.
دایره نمایانگر وحدت و یگانگی است و مثلث در درون دایره به نیروی سهگانه طبیعت برمیگردد. ستاره چند ضلعی در درون دایره به قانون هفتگانه روابط طبیعی در حیات مربوط است. همانطور که گورجیف اشاره کرده است، صورت کاملتر این مفاهیم را از جامعه اهل تصوف اسلامی درک میکند ولی تا آن زمان تنها چند ضلعی دیده شده بود و مفهوم راه چهارم در قالب مثلث بیان شد.
از دید گورجیف این شکل هندسی تمام فلسفه جهان را در بردارد. دایره بیرونی بیانگر وحدت و یکتایی را میرساند و نیروی سهگانه حیات هم به نیروی قوی، ضعیف و خنثی برمیگردد. قانون هفتگانه تغییرات هم بیانگر مراحل پیاده شدن هر حادثه در جهان مادی به تاثیر از آن نیروی سهگانه است.
دایره
دایره اشاره به یکی بودن پروردگار دارد که در تمام ادیان بزرگ بشری (یهودیت، مسیحیت و اسلام) همانند است. دایره در انیاگرام بیان وحدت و یگانگی جهان هستی است.
مثلث
مثلث در وسط لوگو انیاگرام به این معنی است که در ابتدای پیدایش حیات، پروردگار سه نیرو در حیات قرار داد. فیزیک مدرن هم این سه نیرو را تایید میکند. همچنان که اتم بهعنوان کوچکترین واحد بنیادین، شامل پروتون، نوترون و الکترون درست شده است. مثلث انیاگرام که معرف نیروی سهگانه حیات است، هویت موجود را نشان میدهد و معرف سه نیروی ضروری برای خلاقیت است. فهم این موضوع در جای خودش در مبانی دانش «نهگانه ایرانی» قابل فهم است.
ستاره چند ضلعی
چند ضلعی درون انیاگرام که بر روی دایره قرار میگیرد، بیانگر قانون هفتگانه حیات است. گورجیف توضیح داده که تغییر و تحول رویدادهای زندگی در طول زمان است. به این معنی که هیچ چیز ثابت نیست و همه کائنات متحرک بوده و دائما در حال تغییرند. این تغییر و تحول به اصل وجود آن چیز و نیروهای موجود در محیط مرتبط است و معمولا بهطور مشخص قابل پیشبینی هستند. او برای تاکید بر این موضوع اشاره به هفت نت موسیقی و روزهای هفته و جدول مندلیف دارد. ایچازو در توصیف و بیان این قانون هفتگانه آن را به هفت گناه اصلی در آیین مسیحیت مرتبط میداند.
در بیان و تحلیل این چند ضلعی، همچون مثلث، استدلالهای ریاضی وجود دارد که این مفهوم نیز در آیین و حکمت حکمای اسلامی بسیار شفاف و دقیق بیان شده است.
دکترمهشید رضویرضوانی