به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماهشید خرد: در یاداشت دکترمهشید رضویرضوانی مشاور و مدرس انیاگرام، آمده است: «شخصیت تاثیرگذار زیگموند فروید بر عموم کسانی که در عرصه دانش روانشناسی شخصیت، روانپزشکی، روانکاوی و رواندرمانی تاملی بر شناخت انسان دارند، قابل توجه است.
نقش تاثیرگذار این روانپزشک از این محدوده فراتر رفته و حوزه فرهنگ و تغییرات فرهنگی جامعه غربی را بهنحوی دربرمیگیرد که سایر علوم انسانی را نیز تحتالشعاع اندیشههای خود قرار میدهد.
او با اندیشه روانکاوی بر مراجع و بیمار خود در تعمیم به سوژه و عامل اجتماعی بر تابوهای جامعه نسبت به فرایند روانی-جنسی ورود میکند تا پرده از حقایقی بردارد! و البته در این مسیر خود او نیز از خطاهای شناختی و تجربههای فردی و محیط فرهنگی مبرا نیست.
هر چند در مسیر تحقیق و شناخت او نیز، هر محقق دیگری ناگزیر به آزمایش و خطاهایی دیگر است و مانند هر درمانگر دیگری مستثنی از آسیبهای گذشته خود نبوده و چون بروئرها (یوزف بروئر پزشک و فیزیولوژیست) نیز بر این مسیر او واقف بوده و همچون یونگ نقدی بر اندیشههای او داشته و هم اکنون نیز هست.
نگاه روان تحلیلی بر درک شخصیت انسان با نام زیگموند فروید کلید خورده و بر هر روانشناس از خرد و کلان اهمیت دیدگاه و نظریه شخصیت روان تحلیلی و روانکاوی او پوشیده نیست. نظریه شخصیت او مبنای بسیاری از نظریات شخصیت محققان پس از خود او بوده و هست. از مهمترین مفاهیم دیدگاه نظری او علاوهبر مفهوم لیبدو، مفهوم ناخودآگاه، سطوح شخصیت: اید، سوپر ایگو و ایگو، مکانیزمهای دفاعی و لغزشهای زبانی است که هر یک در درک اهمیت نظام عمیق فکری او ضروری است.
نمایش روی صحنه «زیگموند» کاری از مهرداد کورشنیا و با بازی فرزین محدث، شهروز دلافکار و یلدا عباسی، در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر در حال اجراست.
بیشک چنین قدم مهمی در فرهنگسازی و بیداری در عرصه هنر بازیگری با موضوعاتی بسیار قابل توجه مخاطب، چون لیبدو و تاثیر آن بهویژه بر غریزه و رفتار جنسی با پرداختن به شخصیتهای واقعی بسیار تاثیرگذار است. در دیدگاه نظری زیگموند فروید، درک چنین موضوعی در کنار سایر ابعاد نظری فروید حایز اهمیت است تا بتواند به خوبی بازتاب حقایق و واقعیاتی شود و با هرگونه مخاطبی ارتباط گیرد.
با توجه به مضمون متن نمایشنامه باید توجه داشت که نظریه مراحل روانی-جنسی فروید مورد بسیاری از انتقادات و نقدهای بسیاری قرار گرفته و مورد بازنگری جدی واقع شده است. اما گامی که فروید در این مسیر برمیدارد موجب توجه و بینش چون یونگ و دیگرانی پس از خود او هستند. در نمایشنامه نگاهی بسیار گذارا از نقد یونگ به فروید میشود ولی تا مخاطب بخواهد ارتباط پیدا کند، این صحنه تمام میشود و بیننده در هالهای از واژگان دیدگاه روانی-جنسی فروید و در میان خنده و ناسزاهایی در این میان رها میشود که: این هم فروید و هزار مسئله که خود او داشت!
در رویکرد انیاگرام و تیپهای شخصیتی نهگانه، زیگموند فروید فردی تیپ ۶ است که دارای بینشی دقیق و موشکافانه، حساس و با ذهنی جستوجوگر، فلسفی و جویای حقیقت بهشمارمیآید. همچنین مردد، بدبین، ناامن و نگران به آینده است. در نگاه یک تیپ ۶، نگرانی در کنار بهدرستی به سرانجام مقصود رسیدن همراه هم هستند و همچنان در این مسیر او نیز چون دیگران میباید مسیر زندگی خود را پیش ببرد.
در رویکرد انیاگرام در درک و فهم موضوع سابتایپ جنسی (غریزه جنسی یا غریزه یک به یک) شخص تیپ ۶ به شیوهای است که اهمیت چنین رابطهای در کمال سلامت و صداقت و شفاف بودن میان طرفین و معطوف به اجتناب از بهرهبرداری و زیادهخواهی است. درعینحال میتواند کنجکاوی ذهنی هر تیپ۶ای را برانگیزد. بهنحوی که در این کشکمکش ذهنی او به دستیابی به لذت جنسی هر چند به شیوه خودارضایی باشد! آنچه از نظر من مخاطب در مشاهده نمایش زیگموند دور مانده است و در انتقال به سایر مخاطبان میتواند با توجه به نوع نگاه هر فردی نسبتی از درستی و نادرستی در درک مطلب منتقل شود که اهمیت ارزشمندی چنین موضوع نمایشنامهای را به خطر میاندازد.
علاوهبر اهمیت چنین موضوعی، نقش غریزه جنسی در شخصیتی چون فروید، ضرورت توجه عمیقتری به سایر ابعاد نظری او بهویژه درک درستی از مفهوم لیبدو در دستگاه نظری او الزامی است. همچنین بسیار جای توجه است که هر نمایشنامهای پس از تدوین و تنظیم در پردازش به نقشهای هر بازیگر، متناسب با تیپ شخصیتی بازیگر و تیپ شخصیتی نقش نکات مهم و جدی بر درک شخصیت و بازیگر صورت گیرد.
بهنظرم در شناخت تیپها، نکات قابل توجهی در دیالوگها و رفتارغیرکلامی هر بازیگر وجود داشت که مغایر شخصیت داستانی بود! ارزشمندی موضوع نمایشنامه «زیگموند» در انتقال پیام خودش به مخاطب جوان پرشور جامعه میباید بهنحوی باشد که ضمن انتقال پیام برای مخاطب راه اندیشمندی و تامل بر رفتار امروز او را بگشاید تا با نگاهی باز به موضوع نقش غریزهجنسی و مسایل آن بر خود باز کند بهنحوی که شاهد آن هستیم».