به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماه‌شیدخرد: از معنا تا پوسته یا به‌عبارتی از محتوا تا فرم و شاید به شکل دیگر بتوان گفت از باطن تا ظاهر موضوعی است که همواره ذهن انسان اندیشمند را به خود درگیر کرده است. یکی از پرشورترین مراسمی که ذهن انسان را با این مفهوم درگیر می‌کند، ایام محرم و صفر و به‌ویژه دهه اول محرم است. در دهه اول محرم و به‌طور ویژه تاسوعا و عاشورا، بیشترین تبلیغات را به خود اختصاص می‌دهد. آنچه این روزها در جامعه ایران و ایرانی که به‌ویژگی احساسی بودن مشهود است. اما نوع برخورد ما با آن چیست؟!
در طول روزهای اخیر مشاهده صحنه‌هایی، سوژه‌ای برای بیان مقاله در رخداد این هفته شد. اولین مشاهده به دین صحنه‌ای مرتبط می‌شد که در حین گذر از کنار یکی از دکه های صلواتی، شاهد دیدن قلیان‌هایی شدم که گویی علاوه‌بر چای، قند و شربت برای عموم بود! در لحظه این سئوال از ذهنم خطور کرد، چرا؟! قلیان اگر مضر هست، همه جا مضر است و این‌جا که حرمت هم اهمیت دارد!
به‌عنوان یک مشاور و روان‌شناس فهم این موضوع دشوار نیست که مسیر رشد و تعالی روحی هر فردی خاص اوست؛ اما به‌عنوان یک شهروند برخوردار از ارزش‌هایی مشترک این پرسش در ذهنم خطور می‌کند که میزان نقش شعائر در جامعه ما چیست؟
معنی شعائر به نشان‌ها برمی‌گردد که در همه ادیان و فرهنگ‌ها و به‌ویژه در قرآن بیان شده که به‌ویژه واژه آن در کنار اعمال حج بیان شده است. شعائر الله هم نشان‌های خداوند بیان می‌شود. نشان‌هایی که به‌واسطه آن به‌سوی خدا خوانده می‌شود. همچنین تعبیر شعائر اسلامی نیز به مکان‌ها و نشان‌هایی اشاره می‌کند که خدا آن‌ها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می‌اندازد. البته از جمله این مصادیق در قرآن می‌توان به نماز، روزه، حج، زکات و اقامه و … که معرف رفتار مسلمانی است، نام برد. با این توضیح نقش شعائر اسلامی به‌مثابه فرم، ظاهر و صورت ارزشمند و حائز اهمیت است و بر کسی هم پوشیده نیست که ظاهر بی‌باطن، صورت بی‌معنا و در نهایت پوسته‌ای خالی از محتوا ماندنی نیست!
درباره شعائر مربوط به ایام محرم الاحرام چگونه شکل گرفته و چگونه پیام خود را منتقل می‌کند؟ چه سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها فرهنگی در این‌جا وجود دارد و آیا ارزیابی‌های بر آن وجود دارد و با چه شیوه و چه کسانی؟ گزارش هزینه‌های مراسمات محرم و صفر و محل تامین آن‌ها کجاست؟
بدون‌شک این نوع پرسش‌ها به ذهن هر کسی می‌تواند خطور کرده باشد، ولیکن پرسش یک مشاور معطوف به تغییر و تحولات متناسب به رشد و تعالی هر فردی در این میان است.
دکترمهشید رضوی‌رضوانی
