به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگ هنری ماهشید خرد: واژه ورزش از همان دوران کودکی مترادف با سلامت در ذهن ما نقش بسته است. اما مفهوم ورزش در دنیای امروز جوانان، توجه بیش از حد به تناسب اندام و رفتارهای گوناکون نظیر بدنسازی، رژیمهای غذایی سخت و استفاده از تجهیزات ورزشی معطوف شده است.
اگر بپذیریم که پشت هر تمایل به تغییری، انگیزه و میلی شدیدی در فرد وجود دارد، چه میل و انگیزهای برای چنین تغییری در جوانان است؟
آیا میل بر چنین تغییری همراه با خودانگارهای مثبت به خودش است؟
فرد با آرایش ظاهری سعی میکند تا بهلحاظ روانی برای خود مقبولیت کسب کند و ظاهر اشخاص تبدیل به یک اصل هویتی در میان جوانان شده است.
آیا این سطح از هویتی برای جامعه کافی است؟
هنگامی که تناسباندام بهعنوان شرایط مطلوب جوانان برای رسیدن به وزن ایدهآل مدنظر است، خود را در معرض رژیمهای سخت غذایی قرار داده و در حساسترین شرایط رشد بدنی از شرایط تغذیه سالم و متعادل محروم میمانند و گاه از داروهای لاغری استفاده میکنند.
برخی از جوانان بدون در نظر گرفتن عواقب وخیم و عدمآگاهی از نحوه و شیوه استعمال داروهای نیروزا و هورمونی قصد دارند با بهرهگیری از این روش به عضلات برجسته و قوی دست پیدا کنند.
در این راستا بازار فروش این قبیل داروها در میان جوانان رایج شده است. این ورزشکاران تصور میکنند مصرف این داروها قدرت بدنی را افزایش داده و با مصرف آن میتوانند دارای اندامی زیبا شوند.
آنها با همزادپنداری میان خود و قهرمانان مورد علاقهشان اقدام به عملیاتی نمودن روشهای سریع یا همان استفاده از داروست، میکنند. الگو گرفتن از نمونههای محبوب اجتماعی مانند ورزشکاران قهرمان بدون توجه و آگاهی از نحوه عملکردی آنها تنها بهلحاظ ظاهری خود را مشابه آنها آرایش میکنند.
معضل سومصرف داروهای غیرمجاز یا دوپینگ بهطور روز افزون افزایش یافته و مشکلات زیادی برای ورزش کشور و از آن مهمتر سلامت جامعه ورزشکاران به بار آورده است. دوپینگ در ورزش با مشکلات خاصی همراه است از جمله میتوان به عدم مشاوره ورزشکاران با افراد مطلع و کسب اطلاعات غلط از افرادآگاه سودجو، شیوع سریع و مصرف بالا در ورزشکاران آماتور، استفاده از روشهای غیرمتناسب با نوع ورزش و داروهای پرعارضه و استاندارد نبودن مکملهای ورزشی در کشور اشاره کرد.
پاداش، مدال و کسب افتخار، شهرت، قهرمانی و ستارهشدن عواملی هستند که یک ورزشکار برای رسیدن زود هنگام به آنها متوسل به استفاده از داروهای غیرمجاز میشوند.
عوارض ناشی استفاده از این گونه داروها همچون عوارض قلبی و عروقی، افزایش فشار خون، تجمع آب میان بافتی در بدن، سکته مغزی و خطر مرگهای ناگهانی را بهدنبال دارد. استفاده از این موارد جنبههای مهمی از سلامت را چه در زمان مصرف و چه سالها پس از مصرف مورد تهدید قرار میدهد. لذا ورزشکاران میبایست با آگاهی کامل از خطرات موجود از مصرف آنها خودداری بهعمل آورند.
با توجه به حجم قابل توجه گردش مالی شرکتهای سازنده دستگاههای لاغری و وسایل ورزشی در فضاهای سرپوسیده (باشگاهی)، صنعت وسایل آرایشی و بهداشتی (زیباسازی)، مقبولیت بخشیدن به عناصر عنوان شده توسط حرفه پزشکی بخشی از مسئله موتور محرک مدیریت بدن در ایران بهشمار میآید.
استفاده ابزاری فروشگاههای دستگاههای ورزشی و باشگاه از تبلیغات تلویزیونی در پناه معافیتهای مالیاتی اینگونه مشاغل دارای رشد قارچگونه بوده و تبلیغ داروهای حجم دهنده علیرغم مضرات فراوان در نشریات خانوادگی که رسالتی جز گرفتن آگهی و درونی کردن مصرفگرایی ندارند نشانههای صحت این ادعا است.
در این میان تبلیغات نقش گسترده و بهسزایی در فروش روزافزون اینگونه محصولات ایفا میکند بهگونهای که مخاطبان را مجذوب استفاده خواسته و ناخواسته از محصول میکند، مد نیز بیارتباط به مساله رژیم غذایی و تناسب اندام نیست.
زیمل در رساله فلسفه مد معتقد است که شهر با آزاد ساختن فرد از بسیاری از قیدوبندهای جامعه، فردیت را به ارمغان میآورد. اما همین فرد آزاد شده خود را در میانه فشارهای جامعه مییابد که دایما به عرصه فردیت او تجاوز و تعارض میکنند.
از دید زیمل، فرد مدرن با پیگیری نمادها و نشانههای مد، فردگرایی را گسترش میدهد و بهعبارتی مد دیالکتیک میان شبیه بودن فرد به دیگران از یک سو و در همان حال متمایز بودن از دیگران است و بدین ترتیب افراد در دنیای مدرن از طریق توجه به بدن سعی در متمایز کردن خود از دیگران دارند که این امر به بصری شدن هویتها در دنیای امروز اشاره دارد.
فشارهای فرهنگی از مهمترین عواملی است که در گرایش به تناسب اندام اثر میگذارد. تاثیر فشارهای فرهنگی در سطح بینالمللی و از طریق رسانههای جمعی تشدید میشود. بهطوری که ارزشهای خاص مرتبط با اشکال و اندازههای بدنی ایدهآل و مطلوب در رفتارهای افراد اثر میگذارد.
همچنین عدم وجود سیستمهای نظارتی و کارآمد عامل بروز این معضل بوده و جای خالی فرهنگسازی و اطلاعرسانی از طریق رسانهها مشهود است.
دکترمرجان خودی