در مقاله قبل، به نوعی تقسیم بندی صفات شخصیت در دیدگاه کتل پرداخته شد. در این نگاه به توصیف صفات عمقی و صفات پویشی اشاره شد که سهم بسزایی در معرفی شخصیت افراد دارد. همچنین اهمیت ارگها و احساسات دو صفت پویشی معرفی شدند. در این قسمت به برخی از توضیحات و مفاهیم دیگر در دیدگاه کتل پرداخته می شود.
نگرش ها
در دیدگاه صفات شخصیت کتل، نگرش ها به تمایلات ما نسبت به برخی افراد، اشیاء، رویدادها، ارزش ها و هیجانات و رفتار ما نسبت به آن ها برمی گردد. البته در این نگرش مفهوم موافقت یا مخالفت به موضوع نیست و مفهوم نگرش در ابعادی وسیع تر مورد نظر کتل است. در این نگاه مجموعه ای از موارد فوق در مفهوم دیگری به نام مکمل سازی عمل می کند.
مکمل سازی
هر گاه صفات پویشی ما چون ارگها و احساسات با نگرش ها توام می شوند، مفهوم مکمل سازی محقق می شود. درون شخصیت افراد، برخی از عناصر مکمل عناصر دیگر یا تابع آن ها خواهند شد. این روابط به صورت شبکه ای عمل می کند که در واقع بیان مکمل سازی است.
خوداحساسی
الگوی شخصیت هر فرد بر اساس نوعی واکنش احساسات او نیز هست. الگوی احساسات فرد به وسیله احساس عمده ای با نام خوداحساسی شکل می گیرد. این خوداحساسی در واقع خود پنداره ما نسبت به خود ماست که در تمام نگرش ها و رفتارهای ما خودش را نشان می دهد. خود احساسی، به صفات عمقی، پایداری، انسجام می دهد. خوداحساسی بشدت بر ساختارهای موجود شخصیت تاثیر می گذارد.
رشد شخصیت از نگاه کتل
کتل رشد شخصیت را به مثابه بسیاری از نظریه پردازان، متاثر از عامل محیط و وراثت می داند. او مراحل رشد شخصیت را شامل شش مرحله نوباوگی، کودکی، نوجوانی، بالیدگی، اواخر بالیدگی و پیری می داند. کتل در توصیف این مراحل صرفا به بیان رفتارهای متداول بر ان دارد.
تصور کتل از کل ماهیت انسان در این جمله اوست: شخصیت چیزی است که امکان پیش بینی آن چه را که شخص در یک موقعیت معین انجام خواهد داد، می دهد.
در مقاله بعد با توجه به بیان مفاهیم کتل، به نگاه تطبیقی با رویکرد اناگرام پرداخته می شود.
دکتر مهشید رضوی رضوانی
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
لطفا پاسخ را به عدد انگلیسی وارد کنید:
تمام حقوق این سایت محفوظ است موسسه فرهنگی ماه شید خرد طراحی و پیاده سازی مرسم ایرانی
