به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماه‌شید خرد: در ابتدای این هم‌اندیشی، مهشید رضوی‌رضوانی مشاور، مدرس و محقق انیاگرام، در توجه به موضوع جلسه و اهمیت عنوان «منش و خلقیات ایرانی»، سخن گفت و با تعریف از منش ملی از نگاه اینکلس و کاردینر، ادامه‌داد: منش ملی شخصیت «نمایی» است که بیشترین خصوصیت هر جامعه را نشان می‌دهد و به تحقیق صورت گرفته با عنوان «تدوین و اعتباربخشی بر مدل شخصیت فرهنگی ایرانیان با تاکید ۹گانه ایرانی» در جامعه تهران اشاره کرد.
مدیر موسسه فرهنگی هنری ماه‌شید خرد، همچنین توضیح داد چگونه در تحقیق با دغدغه‌مندی بر مفهوم فرهنگ‌پذیری نگاه ژاک لاکان سعی داشته به ردپای این فرهنگ‌پذیری سوژه از این مرحله آینگی و خیالی او را در ورود به مرحله نظم نمادین دنبال کند؛ جایی که شخصیت سوژه یا عامل اجتماعی در این نظم نمادین شکل می‌گیرد.
رضوی‌رضوانی ادامه‌داد: سوژه یا عامل اجتماعی که وارد مرحله نظم نمادین می‌شود با امکان زبان گفت‌وگو در زبان خودش با هنجارها یا بایدها و نبایدهای جامعه مواجه می‌شود و در این مرحله این هویت‌پذیری و فرهنگ‌پذیری برایش شکل می‌گیرد در چه شرایطی؟ در دو ساحت خودآگاه و ناخودآگاه. در این دو ساحتی که سوژه با اضطراب همراه است. جایی که سایه فردی من و سایه جمعی ایرانیان شکل می‌گیرد. این زبان تکلم هر جامعه می‌تواند با محدودیت‌های که در خود دارد به ناچار باعث شود فرد یا سوژه از «بودن» خود فاصله بگیرد و ابژه‌های بیرونی را در قالب «دیگری» درون‌فکنی کند.
او با این توضیحات به شرح فشرده و مختصری از روش پژوهش صورت گرفته پرداخت که در دو بخش کیفی و کمی پرداخته است که در بخش کیفی با استفاده روش گراندد تئوری (نظریه بر پایه) به مدل برآمده از تحقیق رسیده و در مرحله کمی به ساختن پرسشنامه‌ای مبتنی بر ۹گانه ایرانی و متناظر با انیاگرام ادغام کرده است.
رضوی‌رضوانی در انتها به طرح پرسش‌های آیا ایرانی احساساتی است؟ آیا ایرانی هیجانی است؟ آیا ایرانی حس شور و هیجان بدون تدبر دارد؟ آیا ایرانی فردمدار و خودمدار است؟ آیا ایرانی مهمان‌نواز و مسلک شاعرانه است؟ ایرانی چیست، کیست و چه خلقیاتی دارد؟ آیا راه برون‌رفتی با شناخت بر یک الگوی کاملا بومی در اینجا محقق می‌شود؟، پرداخت.
سپس دکترمقصود فراستخواه، جامعه‌شناس و عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش، با بیان این که خودم به‌عنوان یک دانش‌آموز سعادت دارم در این جلسه حضور داشته باشم، اظهارداشت: از همه تجربیات و دانش حاضران به‌نوبه خودم بهره می‌گیرم؛ البته این آرزوی فردی من است. اینجا دعوت شده‌ایم تا دکتررضوی‌رضوانی تحقیقی که انجام داده را با کمک شما توسعه دهد و منجر به ساخت ابزار معتبری شود و مدام درباره‌اش کار صورت بگیرد. «منش ملی» موضوع اصلی است. این کاراکتر را می‌توانیم یک بار توصیف کنیم و اندازه بگیریم که منش ملی ما وضعیتش چگونه است؟ در باطن منش ملی انواع سئوال‌ها و ملاحظات و اختلافات نظر وجود دارد که همیشه وجود داشته اما بیاییم در یک نقطه اجماع نسبی بایستیم و بگوییم که در ایران نیز می‌توان منش ملی را تا حدی پی‌جویی کرد. با وجود تمام ملاحظات معرفتی و روش‌شناختی که امروز وجود دارد و تصور می‌کنم تا قیام قیامت نیز وجود خواهد داشت ولی ما با همه این اختلافات می‌توانیم یک توافق‌های نسبتا معتبری داشته باشیم و کار کنیم.
او با بیان این که یک زمانی می‌خواهیم منش ایرانی را بشناسیم و توصیف کنیم و این در سطح (دیسکریپشن) است، افزود: به‌عنوان مثال این که چه فراوانی‌هایی وجود دارد؟ کدام بعد چگونه است؟ مثلا تفاوت‌هایی که در شهرهای مختلف دیده می‌شود یا تفاوت‌هایی که بین جنسیت‌های مختلف است؛ یا حتی تفاوت‌های گروه‌های اجتماعی، گروه‌های سنی مختلف همین‌طور دهه‌های مختلف این‌ها جنبه توصیفی و دیسکریپتی قضیه است. یک جنبه تبیینی و اکسپلوریتیو دارد که ما بیاییم تبیین کنیم که چه عللی سبب می‌شود این نشنال کاراکتر دچار تغییراتی شود مثلا در این ۴۰ سال منش ملی چه تغییراتی کرده و قوانین چه تاثیراتی بر ما گذاشته است؟
این جامعه‌شناس و عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش ادامه‌داد: هدف ما این است که در ابتدا با استفاده از این الگوی نه‌گانه، یک مدل توصیفی و تبیینی داشته باشیم. برای این که ببینیم منش ایرانی براساس ۹گانه چگونه است. همین‌طور کارهای طولی انجام و پنل تشکیل دهیم و بگوییم در طول این ۱۰ سال منش ایرانی چه تغییراتی کرده است و دوم این که چه چیزهایی سبب این تغییرات شده است و تحلیل علمی کنیم.
او با این توضیح که تصور می‌کنم منش ملی یک خصوصیت نژادی نیست، افزود: این فرضیه من است. به منش ملی ذات باور نمی‌نگرم که ایرانی‌ها یک منشی دارند و ذاتا این‌گونه و یا آن‌گونه هستند. بلکه این مسئله را موقعیتی، تاریخی و وابسته به یادگیری اجتماعی و شرایط دوران‌های مختلف می‌بینم که قابل جابه‌جایی و تغییر است و مجموعا ترکیب یک‌سری گرایش‌های مشاهده شده است. که می‌بینیم در افراد نسبتا پایدار است و معمولا هم در اعضای بزرگ‌سال جامعه این مسئله مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ یعنی مطالعات نشنال کاراکتر معمولا روی بزرگ‌سالان انجام می‌گیرد و افرادی که به‌لحاظ آماری نما و mod هستند به ما نشان می‌دهند که به‌لحاظ ریاضی و آماری آن نشنال کاراکتر ما مدهایش در چه نقاطی هستند و کجا بیشتر دیده می‌شود. چه مقدار و بعد از آن باید ردیابی کنیم که در گذر زمان چه تغییراتی در آن رخ می‌دهد و نیازمند آزمون‌های روان‌شناختی است.
سپس استادان این هم‌اندیشی، دکترحمزه گنجی، دکترحسین میرزایی، دکترزاگرس زند، دکترالهام اکبری، دکترسیدمحسن میر، دکترسیمین عارفی، دکترمهین رضایی، دکترمرضیه اخلاقی و دکترمرضیه محمدی به نقطه نظرات خود از منظر دانش حرفه‌ای در حوزه جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، هنر اسلامی، مدیریت فرهنگی، رشته‌های متعدد فلسفه و منابع انسانی پرداختند.
دکترفراستخواه در جمع‌بندی این هم‌اندیشی به محورهای نقاط قوت این نشست تاکید داشتند که برخی از آن شامل ظرفیت میان‌رشته‌ای، جذابیت موضوع از حیث اخلاقی و علمی، علاقه‌مندی و جدیت شرکت‌کنندگان ظرفیت‌های علمی، حرفه‌ای اخلاقی آنان با وجود برخی محدودیت‌هایی که در این مسیر پیش‌رو هست از جمله پیچیدگی کار، موضوع اثرگذاری فرهنگ رشته‌ای افراد، محدودیت‌های زمانی و تخصیص وقت و پرسش از چگونگی کار و موارد دیگر.
فراستخواه تاکید داشت ضروری است میدان مشترکی میان این هم‌اندیشی با تهیه یک پروتکل اخلاقی صورت بگیرد که بعد از مستندسازی از این نشست به مسیر تشکیل یک شورای علمی شود.
