به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماهشید خرد، در روزگاری که درگیر ویروس کرونا هستیم با چه موضوعات روانشناختی ممکن است روبهرو شویم؟ سئوالی که پس از اوجگیری بیماری کرونا ذهن روانشناسان و درمانگران بسیاری را به خود مشغول کرده است. ویروسی کوچک که ابعاد کلان زندگی ما انسانها را در سراسر دنیا درگیر کرده است؛ که البته درگیریهای ما از کشوری به کشوری دیگر ممکن است بنا بر سیاستهای موجود دولتی تفاوت داشته باشد.
تغیر روال همیشگی عاملی برای اضطراب
در دوران پاندمیها یا بیماریهای همهگیر جهانی، انسان با وضعیتی روبهرو شده که باعث میشود از آنچه که پیش از این بهطور معمول و روزمره انجام میداده است، فاصله بگیرد. قابل پیشبینی و مورد انتظار است که در چنین موقعیتی انسان با مفهوم اضطراب به طور فزایندهای مواجه میشود. اضطرابها و استرسهای روزانه که فرد به فرد و خانه به خانه متفاوت است، در این دوران ممکن است بیشتر ما را تحت فشار بگذارد. در چنین زمانی مرگ و از دست رفتن انسانها و عزیزانمان بیش از پیش شنیده میشود.
اضطرابی به دیگر اضطرابها و استرسهای روزانه اضافه میشود و ممکن است انرژی ذهنی و روانی ما را تحلیل ببرد. اگر کمی مرگاندیش باشیم و مفهوم مرگ موضوعی باشد که سعی کرده باشیم با آن روبهرو شویم و آن را به پس ذهن نرانده باشیم، زمانی که با چنین وضعیتی مواجه شویم، به مرگ خودمان و به نبودن عزیزانمان بیشتر فکر خواهیم کرد.
کرونا و شرایط اقتصادی
از دیگر اضطرابهای مورد توجه، بهویژه در کشورمان، تامین معاش خانواده و ادامه زندگی با کیفیت قبلی در این دوران است که البته با وجود بیماری هزینههای دیگر هم بر یک خانواده تحمیل خواهد شد. اضطراب در مورد مسائل اقتصادی از آن جایی که میتواند یک اضطراب واقعی باشد، موضوعی است که بهسادگی و بهواقع سلامت روان ما را تحتتاثیر قرار میدهد.
اضطراب در مورد مسائل مالی و عدم توانایی در تامین معاش میتواند روابط ما را هم تحتتاثیر قرار دهد. بر فرض مثال، خانوادهای که در منزلی اجارهای زندگی میکنند و معاش روزانه دارند، بیشک در مورد پرداخت اجاره ماهیانه بهمشکل برمیخورند و همین موضوع ممکن است روابط افراد خانواده را با هم مکدر کند؛ چرا که آنها حس امنیت خود را تحتخطر میبینند. اگر بخواهیم از دیدگاه مازلو موضوع را مورد بررسی قرار دهیم میتوان گفت در چنین شرایطی حتی نیازهای اولیه و اساسی ما ممکن است مورد تهدید قرار بگیرند که نیاز به مسکن از نیازهای اولیه انسان است.
کرونا و سوگ
مساله دیگری که احتمالا در بعد گسترده پیش خواهد آمد، موضوع سوگ است. بعد از تعداد بالای مرگ و میر بر اثر بیماری که در سطح جامعه تجربه میشود، افرادی که مرگ عزیزانشان را تجربه میکنند دچار سوگ میشوند. از آن جایی که موضوع فاصلهگذاری اجتماعی امری حیاتی در کنترل کرونا ویروس است، در نتیجه مراسم سوگواری برگزار نمیشود؛ البته اگر فاصلهگذاری اجتماعی رعایت شود.
برگزاری مراسم سوگواری بهلحاظ روانی اثرات مثبتی در پشت سر گذاشتن سوگ دارد. غم هیجانی است که اگر به کلام بیاید و بتوان آن را با دیگرانی شریک شد، راحتتر و سریعتر میتوان از آن عبور کرد. یکی از مراحل سوگ بالا آمدن خشم شخص سوگوار است. این محله از مراحل ضروری و طبیعی طی سوگ از دست دادن یک عزیز است. اگر سوگ بهطور کلی و یا یکی از مراحل آن به درستی حل نشود، میتواند آسیبهایی را برای فرد به همراه داشته باشد. همانطور که گفته شد برگزاری مراسم سوگواری راهی کمککننده برای پشت سر گذاشتن این مراحل است.
حال که در چنین شرایطی امکان برگزاری مراسم وجود ندارد، احتمال آن میرود که بعد از مدتی شاهد افزایش هیجان خشم و غم و یا در ابعاد گستردهتر افسردگی در افراد جامعه و یا حتی در سطح جهان باشیم. این موضوعی است که افراد ذیصلاح باید برای تخلیه هیجانات منفی در سطح جمعی تدابیری بیاندیشند. البته در میان هم خانوادههای عزاداری دیده شد که در این شرایط این غم را با دیگران اما از جهت مثبت شریک شدند. مثلا کسانی که هزینه مراسم عزاداری را ماسک تهیه و به رایگان پخش کردند و یا خانواده دیگری که یک وسیله ضروری بیمارستانی را تهیه و به بیمارستان اهدا کردند.
در این دوره مراجعان اغلب بیان میکنند که کنترلی روی زندگی خود ندارند و نمیتوانند حتی برای آینده نزدیک خود برنامهریزی و پیشبینی دقیقی داشته باشند. همین امر باعث ایجاد ابهام و اضطراب بسیار در بین افراد خواهد شد.
باید سعی کنیم این دوران را با این تفکر که ما در چنین شرایطی تنها نیستیم و پیش از این در گذشته اتفاقاتی از این دست افتاده و انسانها با امکاناتی به مراتب کمتر از ما از آن عبور کردهاند، تا حد امکان فشارهای وارده را کم کنیم و تلاش کنیم بپذیریم زندگی به گونهای متفاوت در جریان است، تا بتوانیم ثبات روانی خود را حفظ کنیم.
***مشاوران موسسه ماه شید خرد در این مسیر شما را یاری خواهند کرد.***
لینک رزرو مشاوران در سایت ماه شید خرد