به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماهشید خرد، در نگاه سعادت و انیاگرام یکی از اهداف بشریت کسب سعادت است و بسیاری از آنها این سعادت را در تربیت فرزندانی نیکوسرشت و خوشکردار میدانند یکی از راههای حصول آن، آگاهی به انیاگرام کودکان و والدین است.
انیاگرام کودکان در مورد سبکهای متفاوت کودکان صحبت میکند و نشان میدهد که این تفاوتها علاوهبر این که در بین سایر کودکان بسیار مشهود است، بین تیپ والدین و سبک کودکان نیز تفاوتها و حتی تناقضاتی را بهوجود میآورد که جای بسیار تامل دارد. پس ما با ۹ سبک کودکان در انیاگرام مواجه هستیم.
سبک ۱، کمالگرا با کودکی بسیار منظم و قانونمند همراه است که به جزییات توجه خاصی دارد و همچنین سختکوش است و مقرراتی دارد و در کارها و امور خود نسبتا خودکار است و نیازی به یادآوری کردن برای انجام تکالیف ندارد.
سبک ۲، یاریرسان بسیار مهربان است در تمام موارد اولویت را به دیگران مثل دوستان و حتی پدر و مادر میدهد. از دیگران برای خود تایید میگیرد، بنابراین حتی برای انجام تکالیف هم نیاز به یک همراه دارد. کمک کردن به دوستان و ایثار کردن بیش از اندازه از مشخصات بارز این کودکان است.
سبک ۳، موفقیتطلب و بسیار وقتشناس است. برای خود اهدافی را مشخص کرده و در جهت رسیدن به این اهداف، برنامهریزی و تلاش، و ظاهر امور را به هر طریقی خوب حفظ میکند تا اینگونه دیگران را به سمت خود جذب کند. گاهی جزییات را فدای کلیات امور میکند تا کار را به اتمام برساند.
کودکان سبک ۴، احساساتی و فردگرا هستند و همیشه دلتنگ امور. خیلی وابسته به پدر و مادر خودند و جداییها برایشان سخت است. هنرمندی و هنردوستی مشخصه بارز آنها محسوب میشود.
کودکان سبک ۵، بسیار عمیق و جستوجوگر هستند. علاقه زیادی به مطالعه دارند و تنهایی را دوست دارند. مهارت بسیار بالایی در سرگرم کردن خود دارند و میتوانند ساعتها بدون همبازی با خودشان بازی کنند و اعتراضی نداشته باشند و برای خود حد و مرزهایی قایل هستند.
کودکان سبک ۶، بسیار پرسشگر هستند و در کودکی بسیار سئوال میپرسند، ترس از مشخصه بارز آنها است. تنهایی خوابیدن در اتاق تاریک را دوست ندارند و بیشترین خواسته آنها از شما امنیت است. بسیار متعهد و مسئولیتپذیر هستند و حتی این مورد، ترس آنها را بیشتر میکند. بسیار کنجکاوند و درعینحال ثبات را بسیار دوست دارند.
کودکان سبک ۷، لذتطلب هستند. بسیار به تفریح و تجارب جدید علاقه دارند. خوشمشرب و شوخطبع هستند. بسیار خلاق و با سرعتند، البته با سرعت کارها را شروع میکنند اما متاسفانه گاهی مواقع کارها را نیمهتمام رها میکنند و یا گاهی کارهای پرخطر انجام میدهند. اصولا خلاف مسیر معمول سایر کودکان حرکت میکنند در نتیجه امکان دارد در سیستم سنتی آموزشی گاهی مواقع طرد شوند و برای آنها حضور در آن محیط سخت باشد.
کودکان سبک ۸، رییس و مدیر هستند. خیلی صریح، مقتدر و قاطع عمل میکنند. حامی کودکان مظلوم و ضعیف هستند ولی در ظاهر خشن بهنظر میرسند. از انرژی و قدرت بدنی فوقالعادهای برخوردار هستند. دوست دارند نهتنها دیگران را کنترل کنند بلکه امور را بهدست بگیرند و بهعبارتی حرف خودشان را به کرسی بنشانند.
کودکان سبک ۹، صلحطلبند و بسیار آرامش را دوست دارند بهعبارتی از دعوا و درگیری اجتناب میکنند؛ بنابراین بهراحتی با مسایل و دیگران سازگاری دارند. در نوزادی و خردسالی بهنظر جذاب و دلربا میآیند. این کودکان از ثبات برخوردار نیستند و در هر گروهی و با هر کودکی شبیه آنها رفتار میکنند، بهعبارتی دیگران را در خودشان حل میکنند. در تصمیمگیریها بسیار معطل میکنند و بهنوعی کند و تاخیری عمل میکنند.
نکته حایز اهمیت این است که شاید کودکان را در بسیاری از موارد ببینیم که مشخصات سبکهای مختلف را نشان میدهند، این کاملا طبیعی است اما در یک سبک بیشتر نمود پیدا میکنند که در حال حاضر آن سبک کودک تلقی میشود. اما این رفت و برگشتها در سبکهای مختلف میتواند موجب تغییر تیپ اصلی کودک در دوران بعد از بلوغ شود.
با توجه به خانواده در راستای سبکهای ۹ گانه مربوط به کودکان، با ۹ تیپ شخصیتی انیاگرام مادر و ۹ تیپ شخصیتی انیاگرام پدر مواجه هستیم. پس اگر ما یک کودک داشته باشیم با سبکی متفاوت از دو تیپ متفاوت پدر و مادر، در یک خانواده با سه نوع رفتار، احساس و افکار متفاوت از راهبردها روبهرو هستیم و درک این گونه تفاوتها و بهکارگیری بهترین راهبردها و استراتژیها در این مسیر میتواند به سعادت ختم شود و هدف بشریت محقق شود.
نکته حائز اهمیت دیگر اینکه آگاهی از این تئوری انیاگرام در محقق شدن سعادت لازم است ولی کافی نیست. علاوه بر آگاهی از تئوری انیاگرام، نگاه عمیق و زیبایی را میطلبد که تفاوتها را بپذیریم و به خالق زیباییها و تفاوتها احترام بگذاریم، یعنی به حرکتهای انیاگرام توجه کنیم تا به سعادت حقیقی در سایه انیاگرام صوفی نائل شویم.
زهره نصیری
دکتری روانشناسی تربیتی