به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماهشید خرد: انگیزه چیست؟ انگیزه در تیپهای شخصیتی؟
آیا میتوان با توجه به انگیزه، رفتار افراد را تعیین کرد؟
نقش انگیزه در تحلیل فرایندهای انسانی به چه شکل است؟
با توجه به تیپهای شخصیتی در اناگرام، میتوان انگیزه افراد را راحتتر متوجه شد؟
در این سلسله نوشتار، قصد بر این است تا با توجه به تیپهای شخصیتی در اناگرام، به موضوع انگیزه پرداخته شود. و انگیزه در تیپ های شخصیتی مورد بررسی قرار گیرد.
انگیزه چیست؟
یکی از استعارههایی که برای انگیزه درنظر گرفته میشود، استعاره موتور محرک است.
انگیزه همانند موتور محرک برای آدمی عمل میکند و در نتیجه جایگاه بسیار مهمی دارد.
بسیاری اوقات، انگیزه را با نیاز، خواسته، آرزو و هدف به یک معنا میبینند، درحالی که باید تعریف بهتری از این مفهوم ارائه کرد.
دکتر قلیپور، در کتاب «مدیریت رفتار سازمانی»، بهنقل از آبراهام مازلو، انگیزه را اینگونه تعریف میکند:
فرایند احساس کمبود روانشناختی، فیزیولوژیک، یا نیازی که انسان را در راستای هدفی به فعالیت وا میدارد؛
فرایندی که مستمر است، و در عین حال پایدار، پایانناپذیر، دارای فرازونشیب و پیچیده است.
در واقع انگیزه چهار پارامتر را در مورد رفتار تعیین میکند:
جهتدهی رفتار، هدف رفتار، شدت در رفتار و استمرار در آن
انواع مدلهای انگیزشی
مدلهای انگیزشی بهطور کلی به دو دسته محتوایی و فرایندی تقسیم میشوند.
مدلهای محتوایی، در پی تبیین چرایی رفتار هستند اما مدلهای فرایندی، به تبیین فرایند انگیزش میپردازند.
نظریهپردازان مختلفی در هر یک از این دو حوزه، مدلهایی را ارائه کردهاند، اما نظریه آبراهام مازلو، بسیار اساسی بهنظر میرسد.
مازلو و انگیزش
یکی از بنیادیترین نظریههای انگیزش محتوایی را آبراهام مازلو، روانشناس وجودگرا مطرح کرد.
او نیازهای اساسی را به چند سطح تقسیم کرد:
۱- نیازهای فیزیولوژیک
۲- نیاز به ایمنی
۳- نیازهای اجتماعی
۴- نیاز به احترام
۵- نیاز به خودشکوفایی
نیازهای فیزیولوژیک، نیازهایی هستند که مربوط به زیست ابتدایی ما میشود.
نیازهای جنسی، نیاز به استراحت، نیاز به خوراک، نیاز به دفع و … .
نیازهای ایمنی بهطور مشخص شامل نیاز به امنیت مالی و امنیت جسمانی است.
نیازهای اجتماعی را میتوان نیازی بسیار مهم برای شکلگیری هویت اجتماعی نامید.
در این طبقه از نیازها، فرد خود را در قالب یک گروه معنا میبخشد و خود را متعلق به آنها میداند به نحوی که فرهنگ عمومی آنها را قبول کرده و مطابق با آن فرهنگ، دست به اقدام میزند.
در پی این پذیرش گروهی، نیاز به احترام و جایگاه اجتماعی مطرح میشود تا سپس خودشکوفایی صورت گیرد.
مازلو معتقد بود که با تحقق هر طبقه از نیازها، طبقه بعد بهطور خودکار شروع به طی شدن میکند.
اما این موضوع در مورد یک تیپ یکی چطور صدق میکند؟
یا یک تیپ چهاری این موضوع را چطور صورت میدهد؟
تیپهای شخصیتی اناگرام، همگی به یک صورت به مرحله خودشکوفایی میرسند؟
در واقع برای رسیدن به مرحله خودشکوفایی، فرد باید به سفر درونی دست بزند و از حالات و باورهای خود مطلع باشد، باورهای نادرست را کنار بگذارد و قدرت کنترل حالات درونی خود را بهدست آورد.
انسان هر چند موجود پیچیدهای است، اما در عین حال تنها موجودی است که قدرت خودآگاهی دارد.
اگر فردی توانایی خودآگاهی را در خود ایجاد کند، بسیار سادهتر از شرایط بیرونی، آگاه میشود.
هر یک از تیپهای شخصیتی، با توجه نگرش پایه خود، دست به اقدام میزنند.
برخی تیپهای شخصیتی عملگرا هستند در حالی که برخی دیگر اهل تعمق هستند.
در مقالات بعدی، در مورد هر یک از تیپهای شخصیتی و نوع انگیزش آنها، مطالب بیشتری در اختیارتان قرار میدهیم.
محمدکاظم جاوید- مدرس اناگرام