به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری ماهشید خرد: در حوزه انگیزش، نظریههای مختلفی وجود دارد که هر یک بهنوعی دارای کمبودهایی هستند.
یکی از ایراداتی که به نظریه انگیزشی مازلو وارد میشود، تمرکز بر رفع نیازها به صورت سلسله مراتبی است.
مازلو معتقد بود اگر نیاز فیزیولوژیک فردی تامین شود، به سراغ تامین نیاز امنیتیاش میرود و اگر نیازش در طبقه امنیت تامین شد، به سراغ نیازهای اجتماعی میرود.
اما در عمل، پیش میآید که این نیازها با این نظم و ترتیب، رفع نمیشوند.
به بیان دیگر، فردی که نیازهای اجتماعیاش رفع شده باشد، ممکن است هنوز دغدغههای امنیتی برایش مسئلهزا باشد.
آلدرفر دیدگاه انگیزشی جدیدی مطرح کرد
برای عبور از این موضوع، دیدگاههای دیگری در حوزه انگیزش مطرح شده است که دیدگاه ERG بهطور مشخص در تکمیل دیدگاه مازلو ارائه شده است.
در این نظریه، که توسط آلدرفر ارائه شد، نیازهای پنج سطحی مازلو به سه دسته تقسیم شد: ۱- نیازهای هستی یا وجود ۲- نیاز به ارتباط ۳- نیاز به رشد.
در واقع آلدرفر، دیدگاهش را برایناساس ارائه کرد که نیازهای فیزیولوژیک و امنیت مازلو را وجودی یا هستیگرایانه دانست، نیازهای اجتماعی و نیاز به احترام را در قالب نیازهای ارتباطی مطرح و خودشکوفایی را تحتعنوان نیاز به رشد مطرح کرد.
در حقیقت او نشان داد که: ۱- در هر زمان امکان دارد که بیش از یک نیاز فعال باشد ۲- اگر یکی از نیازهای رده بالایی ارضا نشود، میل به ارضای نیاز رده پایین بیشتر میشود.
در واقع آلدرفر معتقد بود که فرد، در عین این که میتواند به نیازهای ارتباطی بپردازد، نیاز به رشد خود را نیز تامین میکند.
در حقیقت انگیزش از نگاه آلدرفر بهاینصورت است که هر فردی، ممکن است به چند نیاز بهطور همزمان بپردازد و درعینحال در صورت عدم ارضای نیازی بالادستی، فرد به نیاز پایین دستی توجه بیشتری میکند.
اناگرام و آلدرفر
شاید تطبیق بین تیپهای شخصیتی اناگرام و دیدگاه مازلو سادهتر باشد، اما آنچه که بهشدت در دیدگاه آلدرفر خودنمایی میکند، موضوع همزمانی تامین نیازهاست.
در این دیدگاه، تیپ ۱و ۹ و ۶ و ۳، بیشترین نیازهای هستیگرایی یا وجودگرایی را از خود نشان میدهند.
در واقع تیپ یکیها برخلاف ظاهر سخت و جدی، نیازهای فیزیکی و امنیتی بالایی دارند.
این موضوع برای تیپ ۶ هم قابل تامل است، چرا که خودداری این تیپ شخصیتی در ظاهر، بهشدت برای دیگران محل تامل است، اما واقعیت این است که اینها در نیازهای هستیگرایانه، قوی ظاهر میشوند.
تیپهای شخصیتی ۷ و ۵ کمترین نیازهای هستیگرایی را از خود نشان میدهند؛ چرا که هر دو تیپ شخصیتی بهشدت انتزاعی هستند و تمایلات زیادی به این نیازها از خود بروز نمیدهند.
تیپهای شخصیتی ۹ و ۱ و ۲ بیشترین نیاز ارتباطی را دارند.
در حالی که تیپ ۴ کمترین مقدار نیاز ارتباطی را نشان میدهد.
همچنین تیپ ۹، ۶، ۲ و ۸ بیشترین نیاز به رشد را دارند. باید اینها رشد شخصیتی را سریعتر تجربه کنند.
درعینحال تیپ ۵ و ۷ بهخاطر حالتهای انتزاعی که دارند، بیشتر و سریعتر بهسمت رشد شخصی میتوانند بروند و این به آنها کمک میکند تا جهان را آنگونه که هست ببینند، البته همین حالتهای انتزاعی برای این دو تیپ شخصیتی، ممکن است دردسر ساز شده و از مباحث مرتبط با معاش، تا حدودی فاصله بگیرند.
محمدکاظم جاوید – مدرس اناگرام