گونههای فرعی هر تیپ (ساب تایپ ها) – قسمت اول
به گزارش روابط عمومی موسسه فرهگی هنری ماهشید خرد: هر فردی که با دانش انیاگرام آشنایی داشته باشد، با لفظ ساب تایپ ها یا تیپ فرعی برخورد کرده است. توجه به ساب تایپها، یکی از مباحث مهم در دانش انیاگرام محسوب میشود. تاثیر ساب تایپها یا گونههای فرعی تیپ، بر روی تیپهای شخصیتی بهطوری است که میتواند تفاوت بسیار را در دو تیپ یکسان ایجاد کند. اما ساب تایپها یا گونه فرعی تیپ چیست؟ ساب تایپ ها در تیپها به سه غریزه اساسی در انسان توجه دارد. پیرس در کتاب «نگاهی نو به ایناگرام» آورده است:
«گونههای فرعی غریزی نشان میدهند که شما چطور به غریزههای اساسی بقا مرتبط هستید- غریزه جفتیابی یا ژرفا (شدت و حدت)، غریزه اجتماعی یا گلهای و غریزه حفاظت از خود یا غریزه اصلی بقا. هر تیپ انیاگرام ۳ تیپ فرعی مهم با تفاوتهای توصیفی دارد که در واقع با در نظر گرفتن ترتیب استراتژیهای بقای فرد ۶ تیپ میشود. ما هر ۳ غریزه را داریم، اما روی یکی از آنها بهشدت وسواس داریم و در ما مسلط است، یکی از آنها برایمان آسانتر، طبیعیتر یا پرورشیافتهتر است و از یکی دیگر پرهیز میکنیم و آن را کم پرورش دادهایم».
با این رویکرد، هر تیپ شخصیتی انیاگرام سه غریزه اصلی آن شامل: غریزه جنسی، غریزه اجتماعی و غریزه محافظت از خود خواهد بود. نقش این غریزههای متفاوت همانطور که پیرس اشاره میکند، غریزه جنسی در انسان مربوط به ارتباط با فرد دیگر است. غریزه جنسی میتواند به ارتباطی عمیق و عاطفی بین دو فرد کمک کند. این شدت و حدت در ارتباط میتواند بین دو جنس همسان و یا غیر همسان باشد. این غریزه به ژرفای یک ارتباط بین دو جنس همسان مونث یا مذکر و یا غیر همسان مونث و مذکر باشد. آنچه بهطور معمول در این غریزه مورد توجه قرار میگیرد، جفتیابی برای بقا و دوام نسل است.
دومین غریزه، غریزه اجتماعی است؛ که کمک میکند بتوانیم به تعاملات اجتماعی خود بپردازیم. غریزه اجتماعی یا گلهداری به ما امکان میدهد تا بتوانیم نسبت به برخوردهای اجتماعی میل و کشش داشته و بتوانیم در کنار یکدیگر قرار بگیریم. چنانچه این غریزه در ما ضعیف عمل کند، اغلب به انزوا و دوری از اجتماع کشیده خواهیم شد.
سومین غریزه با عنوان گونه فرعی تیپ حفاظت از خود، به تمام تلاشهای هر تیپ در حفاظت از خودش برمیگردد. هر انسانی بهطور معمول برای ایمن ساختن زندگی تلاشهایی دارد. این تلاشها میتواند شامل همه مواردی اعم از آب و هوا و غذا، تهیه مسکن و بیمه را شامل شود. هر آن چیزی که میتواند برای حفاظت و ایمنی ما موثر باشد.
این سه غریزه در تیپهای شخصیتی انیاگرام میتواند با شدت و ضعف روبهرو باشد. با این توضیح میتوان تصور کرد که در هر تیپ شخصیت میتواند حالات مختلفی از این سه غریزه را نسبت به هم داشته باشد. برای مثال ممکن است در فردی با تیپ شخصیتی کمالگرا، غریزه جنسی ضعیف، اجتماعی معمول و غریزه محافظت از خودش با شدت باشد؛ در حالی که همین غرایز در یک تیپ کمالگرای دیگر ممکن است بهشکل شدید، معمولی و ضعیف همراه باشد. با توجه بر شدت و ضعف این غرایز در هر تیپ، ۶ حالت مختلف میتواند وجود داشته باشد.
چگونگی صورتهای مختلف این غرایز یا گونههای فرعی تیپها در مقاله بعدی بررسی شده است.
دکترمهشید رضویرضوانی
[۱] ساب تایپها، گونههای فرعی در هر تیپ است، که به یک غریزه اساسی و حیاتی توجه دارد، و بیست و هفت وضعیت مختلف را نشان میدهد. این عنوان در کتاب اصلی در چاپ اول، به تیپ فرعی ترجمه شده است ولیکن مقصود و مفهوم اصلی را در عنوان خود نمیرساند. از این رو در ویراستاری چاپ دوم، با بیان واژه انگلیسی، بر گونه فرعی تیپ برگردانده شده است.